DEKLARACIJA ZA BOLJI KVALITET ŽIVOTA GRAĐANA SRBIJE

Arhitektura kao svojevrsni kulturni i prostorni fenomen pored svoje tri dimenzije ima i četvrtu – vremensku, jer je konstanta u prošlosti, sadašnjosti i budućnosti uređenja čovekovih staništa (izgrađene i prirodne sredine).

Znajući i klasifikujući arhitekturu kao civilizacijsku tekovinu, arhitekti- stvaraoci i istovremeno građani ove zemlje, imaju društvenu i javnu odgovornost  da :

U sopstvenoj sredini zaštite arhitektonsku, kulturnu i istorijsku baštinu od daljeg urušavanja i nebrige.

Razvijaju i podstiču obrazovanje, ne samo na nivou visokoobrazovnih institucija, već i u okviru osnovnog obrazovanja mladih, u oblasti arhitekture i uređenju gradova i njihovog očuvanja.

Uloga arhitekte kao stvaraoca savremene kulturne baštine je od opšteg interesa, jer njegova projektantska rešenja i realizacija istih neposredno utiču na kvalitet života građana – korisnika izgrađenih objekata i novih urbanih i prostornih vrednosti.

Zaštita javnog interesa je očuvanje sopstvenog kulturnog identiteta u arhitekturi i mora da bude propraćeno osposobljenošću organa javne uprave na lokalnom, opštinskom, gradskom i državnom nivou.

Izabrani organi lokalne i državne uprave, nadležni za sprovođenje Zakona o planiranju i građenju, moraju da transparentno izvršavaju, sprovode i poštuju sva zakonska akta u oblasti gradograditeljstva i sprečavaju njihovu zloupotrebu.

Obezbeđenje efikasnije i snažnije zaštite autorskih prava i intelektualnog vlasništva mora biti harmonizovano sa zakonodavstvom razvijenih evropskih civilnih društava, uređenih demokratskih država.

Aktiviranje odbrambenih mehanizama unutar profesionalnih udruženja arhitekata, inženjera, i nezavisnog sudstva u cilju zaštite slobode stvaralašta i autorskih prava u arhitekturi, odnosno javnog interesa građana, jeste imperativ.

Podsticanje razvijanja kvaliteta u arhitektonskom stvaralaštvu putem javnih, pozvanih, i idejnih nadmetanja u oblikovanju urbanih prostora i stvaranja novih arhitektonskih kulturnih vrednosti je obavezujuće, posebno u slučaju javnih i kapitalnih investicija.

Građani moraju da budu u potpunosti i pravovremeno upoznati sa delatnošću svih  aktera u investicionoj izgradnji u njihovoj sredini, putem javnih medija, o aktivnostima od kojih zavisi kvalitet njihovog življenja u svakom pogledu (ekološkom, kulturnom, privrednom, tehničkom, umetničkom…).

Aktuelna katastrofalna situacija koja je u suprotnosti sa gore iznetim, obavezuje na preispitivanje svih građevinskih poduhvata u sopstvenim sredinama gde su evidentni primeri narušavanja ambijentalnih, kulturnih i arhitektonskih vrednosti. Tim pre što su pomenuti primeri rezultat nečije neodgovornosti, nestručnosti, nebrige ili čak sračunate zloupotrebe ovlašćenja koja su od strane građana poverena odgovarajućim nadleštvima, službama i institucijama uprave i vlasti.

Ova deklaracija po usvajanju  upućuje se:

Ministarstvu za kapitalne investicije Republike Srbije,
Šefovima poslaničkih klubova Skupštine Republike Srbije,
Predsednicima skupština opština Republike Srbije,
Inženjerskoj komori Srbije,
Urbanističkim  zavodima gradova Srbije,
Gradskim i opštinskim sekretarijatima za urbanizam i komunalne delatnosti Srbije,
Udruženjima arhitekata na nivou gradova i Republike Srbije,
Univerzitetima  u Beogradu, Novom Sadu,  Nišu i Prištini,
Institucijama glavnih arhitekata skupština opština gradova Srbije,
Javnim glasilima Srbije.

AKADEMIJA ARHITEKTURE SRBIJE
15. marta 2006. u Beogradu